Ứng dụng than hoạt tính trong xử lý VOCs: toluen, xylene, acetone, MEK
A PHP Error was encountered
Severity: Notice
Message: Undefined property: stdClass::$the_seo
Filename: news/detail.php
Line Number: 9
Backtrace:
File: /home/vattuphu10/domains/vattuphutrocongnghiep.vn/public_html/application/views/news/detail.php
Line: 9
Function: _error_handler
File: /home/vattuphu10/domains/vattuphutrocongnghiep.vn/public_html/application/controllers/News.php
Line: 96
Function: view
File: /home/vattuphu10/domains/vattuphutrocongnghiep.vn/public_html/index.php
Line: 315
Function: require_once
A PHP Error was encountered
Severity: Notice
Message: Undefined property: stdClass::$the_seo
Filename: news/detail.php
Line Number: 9
Backtrace:
File: /home/vattuphu10/domains/vattuphutrocongnghiep.vn/public_html/application/views/news/detail.php
Line: 9
Function: _error_handler
File: /home/vattuphu10/domains/vattuphutrocongnghiep.vn/public_html/application/controllers/News.php
Line: 96
Function: view
File: /home/vattuphu10/domains/vattuphutrocongnghiep.vn/public_html/index.php
Line: 315
Function: require_once
Đăng lúc: 2025-10-27 15:40:05
1. VOCs – Mối nguy “vô hình” trong không khí công nghiệp
Trong các ngành sơn, in ấn, keo dán, nhựa, hóa chất, khí thải thường chứa các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) như:
-
Toluene, Xylene, Acetone, MEK (Methyl Ethyl Ketone)
-
Là những dung môi phổ biến trong sơn, mực in, keo, dung dịch tẩy rửa…
Các chất này có đặc điểm:
-
Dễ bay hơi, dễ cháy nổ, gây nguy cơ cháy trong xưởng.
-
Độc hại, gây kích ứng hô hấp, thần kinh.
-
Góp phần hình thành ozone tầng thấp (smog), ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Do đó, việc xử lý VOCs là bắt buộc để đạt QCVN 19:2009/BTNMT và tiêu chuẩn môi trường quốc tế.
2. Vì sao than hoạt tính được lựa chọn để xử lý VOCs?
Than hoạt tính có diện tích bề mặt cực lớn (500–1500 m²/g) và cấu trúc xốp đa tầng, giúp hấp phụ các phân tử hữu cơ trong khí thải.
Cơ chế hoạt động:
-
Dòng khí VOCs được dẫn qua lớp than hoạt tính trong tháp hấp phụ.
-
Các phân tử toluen, xylene, acetone, MEK bị giữ lại trên bề mặt vi mao quản của hạt than.
-
Khí sạch đi ra ngoài, đạt tiêu chuẩn xả thải.
Than hoạt tính có thể tái sinh nhiều lần bằng phương pháp gia nhiệt hoặc khí trơ, giúp tiết kiệm chi phí vận hành lâu dài.
.jpg)

3. Hiệu quả xử lý của than hoạt tính với các VOCs phổ biến
| Loại dung môi | Công thức | Đặc tính | Hiệu suất hấp phụ bằng than hoạt tính |
|---|---|---|---|
| Toluene | C₆H₅CH₃ | Dung môi sơn, dễ cháy, độc hại | 95–98% |
| Xylene | C₆H₄(CH₃)₂ | Mùi nặng, gây hại thần kinh | 90–97% |
| Acetone | CH₃COCH₃ | Bay hơi nhanh, mùi hắc | 85–95% |
| MEK (Methyl Ethyl Ketone) | C₄H₈O | Dung môi keo, sơn PU | 90–96% |
Than hoạt tính hấp phụ hiệu quả nhất ở nhiệt độ thấp (20–40°C) và trong điều kiện khô, không ẩm.
4. Cấu tạo hệ thống hấp phụ than hoạt tính xử lý VOCs
Một hệ thống hấp phụ VOCs bằng than hoạt tính thường gồm:
-
Quạt hút ly tâm – hút khí VOCs từ nguồn phát sinh.
-
Bộ lọc sơ cấp – loại bỏ bụi, sơn, hơi dầu.
-
Tháp hấp phụ than hoạt tính – phần lõi xử lý chính.
-
Bộ tái sinh (nếu có) – dùng khí nóng hoặc hơi nước để khử VOCs khỏi than.
-
Ống dẫn & ống xả – dẫn khí sạch ra môi trường.
Vật liệu chế tạo tháp: PP, FRP, thép phủ epoxy, tùy môi trường hóa chất và nhiệt độ khí thải.

5. Ưu điểm nổi bật của than hoạt tính trong xử lý khí VOCs
-
Hiệu suất cao (95–98%) với VOCs như toluen, xylene, MEK, acetone.
-
Không sinh khí thứ cấp, thân thiện môi trường.
-
Tái sinh được, giảm chi phí vận hành.
-
Vận hành an toàn – không cháy, không sinh nhiệt cao.
-
Tích hợp linh hoạt với hệ thống hấp thụ ướt hoặc biofilter.
So với công nghệ đốt xúc tác (catalytic) hay đốt nhiệt (RTO), hấp phụ than hoạt tính ít tốn năng lượng hơn 40–60%, phù hợp với nhà máy quy mô vừa và nhỏ.
6. Ứng dụng thực tế của than hoạt tính trong xử lý VOCs
-
Nhà máy sơn – mạ – ô tô: xử lý hơi toluen, xylene trong buồng sơn, lò sấy.
-
Ngành in ấn, bao bì: loại bỏ acetone, MEK, mực in dung môi.
-
Ngành keo dán, composite: hấp phụ khí VOCs bay ra từ keo, nhựa epoxy.
-
Ngành hóa chất, dược phẩm: xử lý khí hữu cơ trong phòng pha chế và khu trộn dung môi.
Hệ thống có thể thiết kế tháp đơn, tháp đôi hoặc modul luân phiên hấp phụ – tái sinh để vận hành liên tục 24/7.
7. Xu hướng công nghệ mới – Than hoạt tính tái sinh và tuần hoàn
Hiện nay, các nhà máy đang chuyển sang mô hình “hấp phụ – tái sinh – tái sử dụng”:
-
Dùng khí nóng 150–200°C để giải phóng VOCs khỏi than.
-
Thu hồi dung môi hữu cơ để tái sử dụng trong quy trình sản xuất.
-
Giảm chi phí hóa chất và lượng chất thải rắn.
Đây là hướng đi bền vững – tiết kiệm – thân thiện môi trường, phù hợp định hướng “nhà máy xanh”.
8. Kết luận
Than hoạt tính là vật liệu lý tưởng trong xử lý VOCs như toluene, xylene, acetone, MEK, nhờ khả năng hấp phụ mạnh, tái sinh được và an toàn khi vận hành.
Công nghệ hấp phụ than hoạt tính giúp doanh nghiệp đạt chuẩn khí thải, giảm rủi ro cháy nổ, tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường.