Đấu dây van rũ bụi về tủ điều khiển thế nào cho an toàn? Hướng dẫn chuẩn kỹ thuật cho nhà máy

Trong hệ thống lọc bụi túi vải, van rũ bụi khí nén chỉ hoạt động đúng khi được đấu dây chính xác về tủ điều khiển. Thực tế cho thấy rất nhiều hệ thống gặp lỗi:

• Van không mở dù có khí nén

• Van mở liên tục gây rách túi lọc

• Cháy cuộn coil van

• Chập bảng mạch điều khiển

• Hệ lọc bụi hoạt động chập chờn

Nguyên nhân không nằm ở van, mà đến từ đấu dây sai kỹ thuật. Vậy đấu dây van rũ bụi về tủ điều khiển thế nào cho an toàn? Dưới đây là hướng dẫn chuẩn mà kỹ sư nào cũng nên nắm.

1. Hiểu đúng cấu tạo điện của van rũ bụi trước khi đấu dây

Một van rũ bụi điện từ thường gồm:

• Cuộn coil điện (solenoid coil)

• Thân van khí nén

• Nguồn điện cấp cho coil (thường 24VDC, 220VAC hoặc 110VAC tùy loại)

Trong đó:

• Coil nhận điện → hút lõi từ → mở van → khí nén thổi vào túi lọc

• Mất điện → lò xo hồi → van đóng

 Nếu đấu sai điện áp hoặc sai cực tính → coil cháy ngay.

2. Xác định đúng điện áp của van trước khi đấu

Đây là lỗi gây cháy van nhiều nhất ngoài thực tế.

Van rũ bụi thường dùng:

• 24VDC

• 110VAC

• 220VAC

 Trước khi đấu:

• Kiểm tra tem coil

• So đúng với nguồn ra của bảng mạch

• Tuyệt đối không đoán điện áp bằng cảm tính

 24V mà đấu vào 220V → cháy coil ngay lập tức

3. Sơ đồ đấu dây van rũ bụi về tủ điều khiển chuẩn

Nguyên tắc cơ bản:

• Mỗi van = 1 kênh điều khiển riêng

• Một đầu coil về COM (chung)

• Một đầu coil về ngõ ra số (OUT 1, 2, 3…) của bảng mạch

Chu trình:

• Bảng mạch cấp xung điện → van mở → thổi khí

• Hết thời gian cài đặt → van đóng

 Không được:

• Đấu chung nhiều van vào 1 ngõ ra

• Đấu đảo cực DC lung tung

• Đấu “chắp vá” không theo sơ đồ

4. Quy tắc chọn dây điện cho van rũ bụi

Dây đấu van phải đảm bảo:

• Tiết diện ≥ 0.75 mm²

• Chịu được:

  • Nhiệt môi trường

  • Độ ẩm

  • Dầu mỡ

  • Rung động

Nên dùng:

• Dây lõi đồng

• Vỏ chống ẩm, chống dầu

Không nên dùng:

• Dây lõi nhôm

• Dây mỏng < 0.5 mm²

 Dây kém chất lượng → sụt áp → van mở yếu → rũ bụi không hiệu quả.

5. Bắt buộc nối đất – chống nhiễu – chống rò điện

Trong nhà máy, tủ điều khiển luôn có:

• Nhiễu điện từ (motor, biến tần)

• Ẩm

• Rung

Do đó cần:

• Nối tiếp địa cho tủ điều khiển

• Dây mass đúng chuẩn

• Không để dây van chạy song song dài với dây động lực

 Không nối đất → bảng mạch rất dễ treo – loạn xung – chập cháy.

6. Đấu dây van rũ bụi theo cảm biến chênh áp (DP)

Với hệ rũ bụi thông minh:

• Bảng mạch nhận tín hiệu ∆P từ cảm biến

• Khi túi lọc bẩn → áp tăng

• Bảng mạch tự động kích hoạt rũ bụi

⚠ Khi đấu hệ này:

• Phải tách riêng:

  • Dây tín hiệu DP

  • Dây cấp coil van

• Không đấu chung mass tùy tiện

7. Những sai lầm cực nguy hiểm khi đấu dây van rũ bụi

Rất nhiều sự cố đến từ các lỗi sau:

• Đấu sai điện áp

• Đảo cực coil DC

• Đấu chung dây cho nhiều van

• Không có cầu chì bảo vệ coil

• Không nối đất tủ

• Dây đi qua khu vực nóng – rung – ẩm

• Không test từng kênh trước khi vận hành chính thức

 Những lỗi này có thể gây:

• Cháy hàng loạt coil

• Chập bảng mạch

• Dừng hệ thống lọc bụi toàn nhà máy

8. Quy trình test an toàn sau khi đấu dây

Sau khi hoàn tất đấu dây, phải test theo thứ tự:

1. Test từng kênh van bằng tay trên bảng mạch

2. Nghe tiếng “xì” khí tại từng van

3. Đo dòng coil có ổn định không

4. Cho chạy thử tự động từng chu kỳ

5. Theo dõi nhiệt coil trong 30–60 phút đầu

Nếu:

• Coil nóng bất thường

• Van mở không đều
  → phải dừng kiểm tra lại ngay.

9. Khi nào nên thuê đơn vị chuyên đấu tủ điều khiển rũ bụi?

Nên thuê chuyên gia khi:

• Hệ > 8–12 van

• Điều khiển theo chênh áp

• Kết nối PLC – SCADA

• Môi trường nhiều nhiễu

• Cải tạo từ rũ tay sang rũ tự động

 Đấu sai ở những hệ này thiệt hại không chỉ là van, mà còn là cả dây chuyền sản xuất.

10. Kết luận

Đấu dây van rũ bụi về tủ điều khiển đúng kỹ thuật là điều kiện bắt buộc để:

• Van mở đúng lúc

• Túi lọc bền

• Giảm tắc bụi

• Giảm tiêu hao khí nén

• Tránh cháy coil – cháy bảng mạch

Chỉ cần sai một bước nhỏ, toàn bộ hệ lọc bụi có thể:

• Rũ sai chu kỳ

• Hư túi lọc

• Dừng hệ thống sản xuất

• Phát sinh chi phí sửa chữa rất lớn

 Vì vậy, đấu đúng ngay từ đầu luôn rẻ hơn sửa sai về sau rất nhiều lần.