1. Đặc thù mùi trong xưởng tái chế nhựa PP/PE

Quá trình tái chế nhựa sinh ra hỗn hợp khí thải đặc trưng gồm:

• mùi polymer cháy

• VOCs nhiệt phân từ PP/PE

• aldehyde và ketone

• hơi dầu, sương polymer

• khí nóng từ máy đùn, máy sấy, máy cắt hạt

Đây là mùi nặng – hỗn tạp – khó xử lý nhất trong các ngành công nghiệp vì chứa nhiều hợp chất phân hủy nhiệt, dễ bám dính và khó hấp phụ nếu không chọn đúng loại than hoạt tính.

2. Vì sao than hoạt tính là giải pháp tối ưu cho mùi polymer cháy?

Than hoạt tính sở hữu hệ vi mao dày đặc với diện tích bề mặt lên đến 800–1200 m²/g, cho khả năng hấp phụ mạnh các hợp chất hữu cơ bay hơi (VOCs).

Các ưu điểm nổi bật:

• hấp phụ toluene, xylene, aldehyde, VOCs từ nhựa cháy

• không tạo nước thải

• xử lý được mùi hỗn hợp, đa cấu tử

• phù hợp với hệ thống vận hành 24/7

• dễ thay thế, chi phí thấp hơn than tổ ong và Ozone

Nhờ đó, than hoạt tính luôn được ưu tiên trong xử lý mùi xưởng tái chế nhựa.

3. Loại than hoạt tính phù hợp cho xưởng tái chế nhựa

3.1. Than hoạt tính dạng viên (Pellet Carbon 3–4 mm)

Đây là loại được sử dụng phổ biến nhất nhờ:

• chịu nhiệt tốt

• độ cứng cao, không vụn khi gặp hơi dầu

• luồng khí đi qua đều hơn dạng hạt

• giảm tắc nghẽn và hạn chế channeling

Rất phù hợp với mùi polymer cháy, VOCs nặng và khí nóng.

3.2. Than gáo dừa dạng hạt (Granular)

Ưu điểm: giá rẻ, hấp phụ VOCs nhẹ tốt.
Nhược điểm: dễ bết dầu trong ngành nhựa tái chế.

Chỉ phù hợp với khí ít dầu hoặc tái chế nhựa cấp thấp.

3.3. Than tổ ong (Honeycomb Carbon)

Dùng khi lưu lượng rất lớn hoặc yêu cầu áp suất thấp.
Tuy nhiên chi phí cao và dễ bám polymer nếu không có tiền xử lý.

4. Giải pháp hấp phụ hiệu quả cho mùi polymer cháy

4.1. Tháp hấp phụ than hoạt tính nhiều tầng

Cấu hình khuyến nghị:

• 2–3 tầng than

• tốc độ khí 0.6–0.9 m/s

• bề mặt phân phối khí rộng và đều

Điều này giúp tăng thời gian lưu khí, nâng hiệu suất khử mùi.

4.2. Dùng cyclone hoặc ESP tách dầu trước khi vào than

Hơi polymer và sương dầu dễ làm bết than → giảm tuổi thọ xuống chỉ 1–2 tháng.
Giải pháp tiền xử lý giúp tăng tuổi thọ than lên 4–8 tháng.

4.3. Kiểm soát nhiệt độ khí vào

Than hoạt tính hoạt động tốt nhất khi khí < 60°C.
Nếu khí từ máy đùn quá nóng → cần làm mát sơ bộ bằng:

• ống dẫn dài

• heat reducer

• cyclonic cooler

4.4. Tốc độ khí thấp để tránh bypass

Tốc độ khí quá cao làm VOCs chưa kịp bám vào than → lọt mùi ra ngoài.

5. Chu kỳ thay than hoạt tính trong xưởng nhựa tái chế

Tuổi thọ than phụ thuộc vào mức độ bẩn của khí:

Dấu hiệu cần thay than:

• mùi tăng mạnh ở đầu xả

• chênh áp tăng bất thường

• than ẩm, bết, đổi màu

6. Sai lầm khiến than hoạt tính giảm hiệu suất trong xưởng nhựa

• không có cyclone/ESP tách dầu trước

• dùng than hạt granular bị bết nhanh

• tốc độ khí quá cao

• buồng phân phối khí kém → channeling

• nhiệt độ khí vào quá nóng

• than chất lượng thấp, độ cứng không đạt

Chỉ cần một trong các yếu tố này xảy ra → hiệu suất khử mùi giảm chỉ còn 20–40%.

7. Kết luận

Than hoạt tính là giải pháp quan trọng để xử lý mùi polymer cháy và VOCs trong xưởng tái chế nhựa PP/PE. Tuy nhiên để đạt hiệu suất cao và bền, hệ thống cần:

• dùng than pellet chất lượng cao

• có tiền xử lý tách dầu – tách bụi

• kiểm soát nhiệt độ khí

• thiết kế tháp hấp phụ đúng tốc độ khí và số tầng

Khi được tối ưu đúng, than hoạt tính có thể giảm mùi 60–90% và vận hành ổn định 24/7.