Than hoạt tính lọc nước thải công nghiệp – hấp phụ kim loại nặng, chất hữu cơ.
A PHP Error was encountered
Severity: Notice
Message: Undefined property: stdClass::$the_seo
Filename: news/detail.php
Line Number: 9
Backtrace:
File: /home/vattuphu10/domains/vattuphutrocongnghiep.vn/public_html/application/views/news/detail.php
Line: 9
Function: _error_handler
File: /home/vattuphu10/domains/vattuphutrocongnghiep.vn/public_html/application/controllers/News.php
Line: 96
Function: view
File: /home/vattuphu10/domains/vattuphutrocongnghiep.vn/public_html/index.php
Line: 315
Function: require_once
A PHP Error was encountered
Severity: Notice
Message: Undefined property: stdClass::$the_seo
Filename: news/detail.php
Line Number: 9
Backtrace:
File: /home/vattuphu10/domains/vattuphutrocongnghiep.vn/public_html/application/views/news/detail.php
Line: 9
Function: _error_handler
File: /home/vattuphu10/domains/vattuphutrocongnghiep.vn/public_html/application/controllers/News.php
Line: 96
Function: view
File: /home/vattuphu10/domains/vattuphutrocongnghiep.vn/public_html/index.php
Line: 315
Function: require_once
Đăng lúc: 2025-10-31 15:48:29
1. Vai trò của than hoạt tính trong xử lý nước thải công nghiệp
Trong các ngành xi mạ, dệt nhuộm, sơn, hóa chất, thực phẩm, dược phẩm, nước thải thường chứa nhiều tạp chất độc hại như:
-
Kim loại nặng: Cr⁶⁺, Pb²⁺, Cd²⁺, Ni²⁺, Zn²⁺.
-
Chất hữu cơ: dung môi, dầu mỡ, phenol, thuốc nhuộm, hợp chất VOCs.
-
Chất gây màu và mùi: khó phân hủy sinh học.
Các phương pháp xử lý thông thường (keo tụ, lắng, trung hòa) chỉ loại bỏ phần thô, còn các chất hòa tan vi lượng vẫn tồn tại.
Lúc này, than hoạt tính là lớp xử lý cuối (polishing stage) giúp hấp phụ triệt để chất độc, đảm bảo đạt chuẩn QCVN 40:2011/BTNMT.
2. Cấu tạo và cơ chế hấp phụ của than hoạt tính
Than hoạt tính có cấu trúc xốp cực mịn, diện tích bề mặt tới 800–1200 m²/g, tạo điều kiện cho phân tử ô nhiễm bám dính trên bề mặt.
Cơ chế hấp phụ:
-
Hấp phụ vật lý: giữ các phân tử hữu cơ, dầu, VOCs, mùi thông qua lực Van der Waals.
-
Hấp phụ hóa học: phản ứng giữa nhóm chức bề mặt của than và ion kim loại nặng.
Nhờ cấu trúc vi mao quản (micropore – mesopore), than hoạt tính có thể lọc sâu và giữ chất ô nhiễm mà không làm giảm tốc độ dòng nước.
3. Quy trình lọc nước thải bằng than hoạt tính
Hệ thống xử lý nước thải công nghiệp thường bố trí tầng lọc than hoạt tính ở cuối chuỗi, gồm các bước:
-
Tiền xử lý: loại bỏ cặn, dầu, chất rắn (bằng bể lắng, lọc cát, keo tụ).
-
Lọc hấp phụ: nước đi qua lớp than hoạt tính dày 0.8–1.2 m, hấp phụ chất độc.
-
Rửa ngược – tái sinh: định kỳ dùng nước sạch hoặc hơi nước nóng để làm sạch bề mặt than.
-
Xả nước đạt chuẩn: nước sau xử lý đạt tiêu chuẩn xả ra môi trường hoặc tái sử dụng.
4. Các loại than hoạt tính dùng trong xử lý nước
| Loại than | Nguồn gốc | Ứng dụng chính |
|---|---|---|
| Than hoạt tính gáo dừa | Việt Nam, dừa Bến Tre | Lọc kim loại nặng, VOCs, dầu mỡ, thuốc nhuộm. |
| Than hoạt tính gỗ | Gỗ keo, tre, bạch đàn | Hấp phụ hợp chất hữu cơ nhẹ, chất màu. |
| Than hoạt tính dạng hạt (GAC) | Dạng hạt 2–5 mm | Dễ rửa ngược, dùng cho cột lọc công nghiệp. |
| Than hoạt tính dạng bột (PAC) | Dạng mịn 100–300 mesh | Trộn trực tiếp vào bể phản ứng, xử lý nhanh. |
5. Hiệu quả xử lý thực tế
| Thành phần ô nhiễm | Hiệu suất hấp phụ (%) | Ghi chú |
|---|---|---|
| Cr⁶⁺, Pb²⁺, Cd²⁺ | 70–95 | Tùy pH và thời gian lưu. |
| Phenol, VOCs, dung môi | 85–99 | Phụ thuộc vào diện tích bề mặt than. |
| Dầu mỡ, chất hữu cơ | 80–95 | Giảm BOD/COD rõ rệt. |
| Mùi, màu, clo dư | >90 | Tăng độ trong và ổn định nước đầu ra. |

.jpg)

6. Ưu điểm của hệ thống lọc nước bằng than hoạt tính
-
Hiệu quả cao: loại bỏ cả chất hòa tan và hợp chất hữu cơ khó phân hủy.
-
Không tạo sản phẩm phụ độc hại.
-
Thân thiện môi trường, dễ tái sinh, tái sử dụng.
-
Chi phí vận hành thấp, dễ tích hợp vào hệ thống xử lý hiện có.
-
Đảm bảo nước đầu ra đạt chuẩn QCVN 40:2011/BTNMT.
7. Lưu ý khi sử dụng và bảo trì
-
Kiểm tra áp suất dòng chảy: tránh nén lớp than gây tắc cột.
-
Thay hoặc tái sinh than định kỳ 6–12 tháng/lần.
-
Tránh để than tiếp xúc trực tiếp ánh nắng hoặc hóa chất oxy hóa mạnh (Cl₂, KMnO₄).
-
Rửa ngược nhẹ sau mỗi chu kỳ vận hành dài.
8. Kết luận – Giải pháp bền vững cho xử lý nước thải
Than hoạt tính là vật liệu cốt lõi trong xử lý nước thải công nghiệp hiện đại, giúp hấp phụ kim loại nặng, hợp chất hữu cơ, mùi, màu, VOCs và làm sạch nước đạt tiêu chuẩn xả thải.
Đây là giải pháp xanh, hiệu quả và tiết kiệm, phù hợp cho nhà máy xi mạ, sơn, dệt nhuộm, hóa chất và thực phẩm.